Σχέδιο για μέτρα τετραετίας 18 δισ.

Το κλείσιμο του 2012 εντός των στόχων δεν ελαφρύνει τη δημοσιονομική προσπάθεια για το 2013, αφού η τρόικα επιμένει σε μέτρα ύψους 9,2 δισ.

Το κλείσιμο του 2012 εντός των στόχων δεν ελαφρύνει τη δημοσιονομική προσπάθεια για το 2013, αφού η τρόικα επιμένει σε μέτρα ύψους 9,2 δισ. Απέρριψε έτσι την εκτίμηση του ΥΠΟΙΚ για μέτρα ύψους 7,8 δισ. ευρώ, που προέβλεπε το προσχέδιο και επέβαλλε την προσαύξησή τους κατά 1,4 δισ. ευρώ.

Σε ορίζοντα τετραετίας, μέχρι το 2016, πραγματοποιούνται οι διαπραγματεύσεις κυβέρνησης-τρόικας, με μέτρα ύψους 13,5 δισ. ευρώ για τη διετία 2013-2014, αλλά η επικείμενη συμφωνία αφήνει και «ουρά» απροσδιόριστων μέτρων, ύψους 4,5 δισ. ευρώ, για τη διετία 2015-2016, ανεβάζοντας το λογαριασμό των μέτρων σε 18 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, η επιμονή της τρόικας και η συναίνεση της κυβέρνησης για την επιβολή, το 2013, μέτρων ύψους 9,2 δισ. ευρώ, από δαπάνες και φόρους (το 70%) ακυρώνουν τα όποια οφέλη της επιμήκυνσης του προγράμματος, ενώ ενισχύονται τα επιχειρήματα εκείνων που θεωρούν ανέφικτη τόσο επιθετική δημοσιονομική προσαρμογή, σε μια οικονομία με παρελθόν πέντε χρόνια ύφεσης και βαδίζοντας προς το έκτο.

Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

Ταυτόχρονα, προκειμένου να καλυφθεί το άνοιγμα στον προϋπολογισμό του 2012, ύψους 1 δισ. ευρώ, που δημιούργησε ο ΕΟΠΥΥ, θα περικοπεί για μία ακόμα φορά το ύψος των επενδυτικών δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, στερώντας ρευστότητα από την πραγματική οικονομία.

Αναλυτικότερα, ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών υποστήριξε ότι οι ξένοι ελεγκτές ζητούν μέτρα ύψους τουλάχιστον 18 δισ. ευρώ, τα οποία πλέον διαπραγματεύονται σε ορίζοντα τετραετίας και όχι διετίας. Οπως εξήγησε, το σύνολο των μέτρων που θα απαιτούνταν να ληφθούν στη διετία 2013-2014, αν δεν υπήρχε επιμήκυνση στην εφαρμογή του μνημονίου, είναι 18 δισ. ευρώ.

Διαπραγμάτευση σε ορίζοντα τετραετίας

Ανέφερε όμως ότι, παρ’ όλο που δεν υπάρχει καμία επίσημη απόφαση για επιμήκυνση, «η διαπραγμάτευση με τους δανειστές γίνεται σε ορίζοντα τετραετίας». Κατά τον ίδιο, αυτό σημαίνει ότι, την περίοδο 2013-2014, τα μέτρα είναι 13,5 δισ. ευρώ και όχι 18 δισ. ευρώ. Αλλά άφησε να εννοηθεί ότι το υπόλοιπο ποσό μέχρι τα 18 δισ. ευρώ παραμένει ως «δημοσιονομικό κενό» και ως «απροσδιόριστα» μέτρα για τη διετία 2015-2016. Ταυτόχρονα, το ΥΠΟΙΚ θεωρεί πως, αν αποδώσουν στην προσεχή διετία τα διαρθρωτικά μέτρα μείωσης των δαπανών και οι παρεμβάσεις εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης, η ανάγκη για νέα μέτρα στη διετία 2015-2016 θα περιοριστεί.

Πρόσθεσε, επίσης, ότι τα μέτρα της διετίας θα αυξάνονταν σε 18 δισ. ευρώ, αν παρέμενε ο στόχος για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, ύψους 4,5% του ΑΕΠ, το 2014, όπως προέβλεπε το Β' μνημόνιο.

Αναθεώρηση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα

Ωστόσο, η ανώτατη πηγή του ΥΠΟΙΚ αποκάλυψε ότι οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα αναθεωρήθηκαν και έτσι, για το 2013, ο στόχος είναι μηδενικό αποτέλεσμα (από πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ που προβλέπει το προσχέδιο), για το 2014 ο στόχος τίθεται στο 1,5% του ΑΕΠ (από 4,5% που προέβλεπε το μνημόνιο), το 2015 θα βελτιωθεί περαιτέρω και το 2016 θα φτάσει στο 4,5% του ΑΕΠ.

Παραμένουν ανοικτά τα μέτρα

Πηγές του ΥΠΟΙΚ δηλώνουν ότι τα μέτρα δεν έχουν κλείσει, καθώς παραμένουν (έστω και μικρότερες) οι διαφορές στην απόδοσή τους. Οι ίδιες πηγές υποστήριξαν ότι ξεκινούν και οι συζητήσεις για τη διατηρησιμότητα του χρέους και για το κενό στη χρηματοδότησή του, που υπολογίζεται σε 12,5 δισ. ευρώ με τη διετή παράταση, αλλά οι σχετικές συζητήσεις θα διαρκέσουν και μετά τη Σύνοδο Κορυφής, με την προσδοκία να καταλήξουν μέχρι το έκτακτο Eurogroup, που θα γίνει πιθανότατα στα τέλη Οκτωβρίου. Εντύπωση προκάλεσε η αναφορά του στελέχους του ΥΠΟΙΚ, ότι ο δείκτης βιωσιμότητας στο 120% του ΑΕΠ το έτος 2020, που έθεσε η τρόικα από τον περασμένο Μάρτιο, «είναι ένα πολιτικό κριτήριο», τοποθέτηση που ενδεχομένως δημιουργεί προσδοκίες για αναθεώρησή του προς τα πάνω ή σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου. Σε ό,τι αφορά στις 89 προαπαιτούμενες διαρθρωτικές δράσεις-μέτρα, η ψήφισή τους συμφωνήθηκε να μετατεθεί για το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου και, πάντως, πριν από την εκταμίευση της δόσης των 31,5 δισ. ευρώ.

Νέες αστοχίες

«Μαύρη τρύπα», ύψους 1 δισ. ευρώ, δημιουργεί στον προϋπολογισμό το έλλειμμα του ΕΟΠΥΥ, την οποία «ξέχασαν» τα συναρμόδια υπουργεία να εγγράψουν στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, αλλά εντοπίστηκε από την τρόικα. Ανώτατο στέλεχος του ΥΠΟΙΚ ανέφερε ότι το συγκεκριμένο ποσό του ΕΟΠΥΥ, που αυξάνει ισόποσα το έλλειμμα (0,5% του ΑΕΠ), θα αντιμετωπιστεί κυρίως με περικοπή του ΠΔΕ και με τη μείωση άλλων δαπανών του Δημοσίου, ενώ, όπως είπε, περιορίζεται η ζημιά από βελτιωμένα οικονομικά αποτελέσματα που θα έχουν οι ΟΤΑ.

Σε ό,τι αφορά το ΠΔΕ, πρέπει να σημειωθεί ότι, στο εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου, οι πληρωμές περιορίστηκαν σε 2.783 εκατ. ευρώ, ενώ το σύνολο του προγράμματος για το 2012 περιέχει πιστώσεις ύψους 7.300 εκατ. ευρώ. Απομένει ποσό ύψους 4.517 εκατ. ευρώ, από το οποίο οι τελικές πληρωμές, στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, εκτιμάται ότι θα περιοριστούν στο ποσό των 4 δισ. ευρώ, ίσως και παρακάτω.

Το κλείσιμο του 2012 εντός των στόχων δεν ελαφρύνει τη δημοσιονομική προσπάθεια για το 2013, αφού η τρόικα επιμένει σε μέτρα ύψους 9,2 δισ. ευρώ ή 4,6% του ΑΕΠ, ώστε να προκύψει μηδενικό πρωτογενές αποτέλεσμα το επόμενο έτος. Απέρριψε έτσι την εκτίμηση του ΥΠΟΙΚ για μέτρα ύψους 7,8 δισ. ευρώ, που προέβλεπε το προσχέδιο και επέβαλλε την προσαύξησή τους κατά 1,4 δισ. ευρώ.

Το επιπλέον ποσό θα προέλθει από βαθύτερες περικοπές μισθών, συντάξεων και επιδομάτων. Ειδικότερα:

- Οι συντάξεις, αντί να περικοπούν κατά 4,5 δισ. ευρώ, θα περικοπούν κατά 4,9 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 400 εκατ. ευρώ παραπάνω. Με αύξηση της παρακράτησης στις συντάξεις πάνω από 1.000 ευρώ.

- Η μισθολογική δαπάνη επρόκειτο να μειωθεί κατά 1,44 δισ. ευρώ αλλά τελικά το «μαχαίρι» φτάνει στο ποσό του 1,7 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 260 εκατ. ευρώ.

- Τα επιδόματα θα μειωθούν τελικά κατά 1.180 εκατ. ευρώ, από 826 εκατ. ευρώ -αρχικής πρόβλεψης-, ποσό αυξημένο κατά 354 εκατ. ευρώ.

- Αυξάνει η φορολογία μισθωτών, συνταξιούχων και ελευθέρων επαγγελματιών.

Το «Εθνικό Φορολογικό Σύστημα»

Το «Εθνικό Φορολογικό Σύστημα», όπως αποκαλείται το φορολογικό νομοσχέδιο, θα ψηφιστεί μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου, που σημαίνει ότι, προσεχώς, παίρνει το δρόμο προς τη Βουλή. Θα περιέχει δε τις ακόλουθες αλλαγές:

1. Καταργείται το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ και των πρόσθετων αφορολογήτων ορίων των προστατευόμενων τέκνων για όλους τους επιτηδευματίες και τους αγρότες. Τα καθαρά τους κέρδη θα φορολογούνται από το πρώτο ευρώ [EUR=X]  , κλιμακωτά από 20 έως 35%, ενώ για τα αγροτικά εισοδήματα η φορολογία θα αρχίζει από 6%.

2. Καταργούνται οριστικά πλέον οι φοροαπαλλαγές για όλα τα φυσικά πρόσωπα, όπως δαπάνες για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, δωρεές, χορηγίες, ιατρικά έξοδα, ασφάλιστρα ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διατροφή λόγω διαζυγίου και ασφάλιστρα. Μέχρι και φέτος εξέπιπταν κατά 10% από το φόρο.

3. Καταργούνται τα πρόσθετα αφορολόγητα λόγω τέκνων, που είναι σήμερα 2.000 ευρώ για 1 παιδί, 4.000 ευρώ για 2 παιδιά, 7.000 ευρώ για 3 παιδιά και 10.000 ευρώ για τέσσερα παιδιά.

4. Καταργούνται επίσης οι φοροαπαλλαγές για τα κοινωνικά επιδόματα, όπως τα πολυτεκνικά, το ΕΚΑΣ, το επίδομα ανεργίας και το φοιτητικό επίδομα, τα οποία πλέον θα φορολογούνται κανονικά.

5. Καταργούνται τα «φορολογικά προνόμια» όλων όσοι κατοικούν σε νησιά με πληθυσμό έως 3.100 κατοίκους.

6. Αυξάνεται η φορολογία στις αμοιβές των αξιωματικών του Εμπορικού Ναυτικού από 6% σε 15% και στις αμοιβές των μελών των κατώτερων πληρωμάτων των εμπορικών πλοίων από 3% σε 10%.

7. Μειώνεται ο συντελεστής φόρου για τις Α.Ε. από το 20% στο 19% για τα αδιανέμητα κέρδη και από 25% στο 19% ο συντελεστής φορολόγησης των μερισμάτων, με αποτέλεσμα η συνολική φορολογική επιβάρυνση για κέρδη των Α.Ε. να μειώνεται από το 42,5% στο 35%.

8. Αυξάνεται, όμως, η φορολογία των κερδών των ΕΠΕ, των Ο.Ε. και των Ε.Ε. από το 20% στο 35%.

9. Μειώνεται από 11% σε 6% το ποσοστό επιστροφής ΦΠΑ στους αγρότες, από 1-1-2013.

10. Μειώνονται οι επιστροφές φόρου κατανάλωσης αγροτικού πετρελαίου, από 0,391 σε 0,264 ευρώ το λίτρο.

11. Αυξάνεται από 0,20 σε 0,33 ευρώ το λίτρο ο ΕΦΚ στο υγραέριο και εξισώνεται με τον ΕΦΚ του πετρελαίου κίνησης, που θα αυξήσει την τιμή του LPG μέχρι και 16 λεπτά το λίτρο.

12. Αυξάνεται η φορολογία στα φθηνά τσιγάρα και μειώνεται στα ακριβά.

13. Αυξάνεται από 10% σε 15% ο φόρος σε τόκους των τραπεζικών καταθέσεων, ομολόγων και εντόκων γραμματίων.

14. Αυξάνονται τα τέλη για αγωγές και ποινικές δίκες.

15. Επιβάλλεται επιπλέον χρέωση στον ετήσιο κύκλο εργασιών των παιχνιδιών VLTs του ΟΠΑΠ.

16. Μειώνεται ο ΦΠΑ στην εστίαση από 23% σε 13%, αλλά επιβάλλεται ειδικό τέλος στα καταστήματα που έχουν χώρους καπνιζόντων.

Συμφωνία για τις 89 μεταρρυθμίσεις

Οσον αφορά στις 89 προαπαιτούμενες διαρθρωτικές δράσεις-μέτρα, η ψήφισή τους συμφωνήθηκε να μετατεθεί για το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου και πάντως πριν από την εκταμίευση της δόσης των 31,5 δισ. ευρώ.

Πάνος Κακούρης - pkak@naftemporiki.gr

http://www.naftemporiki.gr/